Help! Mijn kind is een verwend nest

Als je kind geboren wordt neem je het je zo voor: ik ga mijn kinderen goed opvoeden. We leren hem of haar respect voor de wereld, dat we hard moeten werken om iets te krijgen en dat niet alles vanzelfsprekend is. En dan komt de speelgoedmarketing om de hoek kijken. Voor je het weet heb je van je kind een verwend nest gemaakt. Helemaal zelf.

Het is er ingeslopen. Deels omdat ik het gewoon te leuk vindt om speelgoed voor ze te kopen, terwijl ik voor mezelf amper wat aanschaf. Maar speelgoed kopen is gewoon zo leuk! Ik schreef al eerder dat ik koopverslaafd ben als het op speelgoed aan komt. En ik kocht niet alleen wat de jongens leuk vonden, maar ook wat ik zo leuk vond vóór hen. Soms matchte dat, en soms niet.

Schuldgevoelens afkopen met speelgoed

Daarnaast besef ik dat ik ook een flink schuldgevoel heb afgekocht. Samen met je kind wordt er namelijk een monster geboren: het schuldgevoel, dat je zegt dat je het als moeder nooit goed doet. Toen ik nog als leidinggevende werkte en mijn kinderen over liet aan de BSO en kinderopvang, voelde ik me intens schuldig dat ik zoveel werkte. En zeker toen de oudste naar school ging, vond ik het verschrikkelijk dat ik niet zo vaak op het schoolplein kon staan. Ik schaam me er een beetje voor om het te zeggen, maar achteraf is het heel duidelijk: ik kocht dat schuldgevoel af. Als een soort aflaat. Een klein speeltje hier. Iets van Marktplaats daar. Ach, het kost niet zoveel en zij zijn er blij mee.

En ineens heb je een hele Ikea kast vol met bakken speelgoed; is er veel te veel Duplo, Lego en houten trein en weten je kinderen van gekkigheid niet meer waar ze mee moeten spelen. Want ze zijn strontverwend. Die speeltjes die ze krijgen? Die zijn dus maar vijf minuten leuk. Omdat ze toch wel weten dat ze binnenkort weer wat nieuws krijgen. Het mag dus ook best kapot. Het wordt toch vervangen.

Het zijn ondankbare honden. En ik heb ze zo gemaakt. Over schuldgevoel gesproken. Het is míjn schuld dat ze zich zo gedragen. Want ik heb het ze zo aangeleerd, dat alles vervangbaar is en dat er na elk hoekje weer wat nieuws aan de horizon ligt. Ze weten niet beter.

Verwend nest in de Hema

Voorbeeldje. Vorige week was ik in de Hema, met de jongste. Daar moest ik een paar bestelde artikelen ophalen. Hij wilde een vrachtwagentje van 3 euro. En ik zei nee. Nouja, eigenlijk is dat niet helemaal waar: ik zei dat hij moest kiezen tussen het autootje en de knutsel-kerst-belletjes die hij ook vast had, voordat ik besefte dat ik beide niet in mijn huis wilde hebben.

Cue drama. We hingen het autootje terug. Gingen naar de kassa, met een paar keer dreigen zonder hem te vertrekken (die werkt gelukkig nog wel goed). Stonden in de rij bij de kassa. En ineens vloog hij ervandoor. Hij wist feilloos de weg naar het autootje te vinden en was in no-time weer terug. Hij wilde “die hebben.”

Even wilde ik toegeven. Het was immers maar 3 euro. Maar ik besefte dat hij dan had gewonnen en dat het de volgende keer weer zou gebeuren. Dus kalmpjes pakte ik het autootje van hem aan en gaf het aan de mevrouw bij de kassa. En ik vroeg haar vriendelijk of zij het wilde terughangen voor me. Het moment dat hij besefte dat hij dat vrachtwagentje niet meer terug kreeg, lag hij languit op de grond met een joekel van een driftbui. Een verwend nest wat niet krijgt wat hij wil. En dat had ik ooit zelf in de hand.

Ontspullen en heropvoeden

Ergens wist ik dit wel. Ik was daarom ook alvast begonnen met ontspullen. Niet alleen ging ik door mijn eigen spullen heen, maar ook door het spul van de jongens. Bakken vol speelgoed heb ik uit het zicht gezet. En ze hebben het niet eens gemerkt dat er wat verdwenen was. Sterker nog: een bak met speelgoed dat onze kleuter voor zijn verjaardag van een maand geleden heeft gekregen? Hij heeft er nog niet om gevraagd en het staat al twee weken ingepakt.

Het overgrote deel van de Duplo is al verkocht. Binnenkort verdwijnt het grootste deel van de Lego van de jongenskamers. Scheelt ook nog eens in het opruimen.  Alles wat ik voor Sinterklaas en de peuterverjaardag heb gekocht wat IK leuk vond, en niet wat de kinderen zozeer leuk vonden, heb ik op Marktplaats gezet of al doorverkocht. Of er een ander cadeau voor in de plaats komt? Ik betwijfel het. Want de jongens krijgen meer overzicht op hun speelgoed en ik meer rust in mijn hoofd door minder rotzooi.

Wat ze wel gemerkt hebben? Dat er minder speelgoed het huis binnen komt. Dat mama vaker nee zegt als het op “iets uitzoeken” aan komt. Ik heb gezegd dat, wanneer ze niet met speelgoed spelen, er ook niets bij komt. Dat er genoeg is. En als het niet goed genoeg is, de rest ook nog aan andere kinderen gegeven wordt die het wél leuk vinden om ermee te spelen. Overigens heb ik hiervoor schaamteloos Toy Story ingezet. Want het speelgoed vindt het ook niet leuk als er niet met ze gespeeld wordt.

Langzaam komt de kentering

Ik zie de situatie langzaam maar zeker veranderen. Nog steeds hoor ik regelmatig dat ze iets willen wat ze op de televisie of op de tablet zien. Maar mijn antwoord is steevast hetzelfde: Je krijgt niks wanneer je niet speelt. En spelen, dat doen ze meer. Zeker onze autistische kleuter kan beter spelen met minder aanbod, omdat hij meer overzicht heeft.

Ik ben nog lang niet klaar met het puinruimen in de speelgoedkast. Maar één ding weet ik wel: er kan nog heel veel uit, en er komt niet meer zoveel bij. Daar worden we met z’n allen blijer van. En een stuk minder verwend.

Sorry jongens, het was écht mijn schuld. Maar ik beter mijn leven. Da’s misschien even een beetje moeilijk maar ik beloof jullie: níét leven als een verwend nest is veel fijner. Echt waar.

Hoe zit dat bij jullie? Lukt het jullie wel om niet teveel speelgoed te verzamelen (en hebben jullie nog tips voor mij?)